Ortodonti; orthos ve dontos kelimelerinden köken almış latince bir terimdir. Düzgün dişler anlamına gelir.
Ortodonti; orthos ve dontos kelimelerinden köken almış latince bir terimdir. Düzgün dişler anlamına gelir. Milattan önce 4000’ lü yıllarda Mısırda bulunan antik kalıntılarda ilk ortodonti uygulamaları karşımıza çıkmaktadır. Peki ortodonti ne yapar? Ortodonti kabaca çapraşık dizilmiş dişleri sıralar ve güzel, bir gülüş sağlar. Günümüzde ortodonti bazı ülkelerde Maksillofasiyal ortopedi olarak da karşımıza çıkar. Yani kemik bilimiyle ilgilene tıp branşı ortopedinin kafa ve yüz bölgesiyle ilgilenen alanı olarak tanımlanabilir. Ortodonti denilince aslında çoğu kişinin aklına dişler gelse de dişler, çeneler, yüz ve eklemi içine alan dokular ortodontinin ilgi alanı içerisindedir. Kabaca ortodontinin amacı bütün bu saydığımız yapıların, yani dişler ve çevre dokuların bir harmoni içerisinde olmasını sağlamaktır.
Ortodontik tedavi kişinin gülüşünü değiştirerek kişiye özgüven kazandıran, kaybettiği çiğneme fonksiyonunu düzelterek daha iyi beslenme imkânı sağlayan, çene eklem problemlerini düzelten, konuşma esnasında kelimelerin daha doğru çıkması dolayısıyla kişinin diksiyonuna ve daha birçok fonksiyonuna katkı sağlayan mucizenin adıdır. Hastaların dişleri ile ilgili problemlerine bağlı olarak şekillenen tedavi sürecini apareyler, metal ya da porselen gibi materyallerden yapılmış braketler, teller, şeffaf plaklar oluşturur. Hastalarımız tedaviye uygunluğunu dişlerinin durumu kadar ağız diş bakımına verdiği önem de belirler. Kullanılan aparatlar gıda birikimine müsait ortamlar yaratır. Hastalarımız yeterli temizliği yapmadığı takdirde braketlerin ya da diğer materyallerin etrafında biriken gıda artıkları dişlerde diş eti problemleri ve çürük oluşumu gibi ciddi problemlere yol açar. Tedaviniz bittiğinde dişleriniz estetik açıdan ideal konumda olur fakat çürüme problemlerinden dolayı hem tedavi süreciniz uzar hem de dolgu, kanal tedavisi, kaplama ya da lamina gibi başka tedaviler yapılması gerekebilir.
Yukarıda yazılanlar hasta bilgilendirme amaçlıdır. Tıbbi muayene ya da tanı yerine geçemez. Detaylı bilgi almak için Cafe Diş Ağız ve Diş Sağlığı Polikliniği’ni arayıp, alanında deneyimli hekimlerimize muayene olmak için randevu alabilirsiniz.
Ortodontide ağız içi ve ağız dışı kullanılan yüzlerce aparey olmasına rağmen halk nazarında daha çok braketler ve teller göze çarpar. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi dişleri düzeltmek, çenelere müdahale etmek, temporomandibular eklem tedavileri, dudak damak yarıklı bebeklerin tedavileri gibi birçok dişsel ve kemiksel tedaviler ortodontinin ilgi alanında sayılabilir.
Aslında popülasyondaki çoğu birey ortodontik tedavi olabilir. Özetle çapraşık dişlere sahip olan, eklem problemi yaşayan ve gülüşünden rahatsız olan herkes ortodontik tedavi olabilir. Burada en önemli kriter dişlerin ve çevre kemik dokuların hasta olmamasıdır.
Ortodontik tedavi için yaş sınırı yoktur. Bununla birlikte yaşla birlikte yapılacak tedavinin etkinliği ve çalışma aralığı azalabilir. Yani genç yaşlarda daha etkili olacak bir tedavi ileri yaşlarda daha az etkili olabilir yada yapılamayabilir. O yüzden mümkün olduğunca büyüme gelişim döneminde ortodonti uzmanına görünmekte fayda vardır.
Ortodontik tedavi gören ya da görmeyen hastalarımızın rutin olarak yapması gereken bakımlar vardır. Ortodontik tedavide buna ek olarak farklı fırça tipleri ya da gargaralar kullanılması gerekmektedir.
En çok kabul gören diş fırçalama tekniği diş fırçasını diş eti kenarına 45 derece açı ile yerleştirilir. Diş etinden dişe doğru her diş yüzeyi için en az 10 kere fırçalama yapılır. Ardından çiğneme yüzeyleri ve iç kısımlar temizlenir. Temel kural diş etinden dişe doğru olacak şekilde fırçalama yapılmalı ve tüm yüzeyler gıda artığı kalmayacak şekilde temizlenmelidir. Fırçalama yapmadan önce diş fırçasını ıslatmak en sık yapılan hatadır. Fırça kılları yumuşayacağı için etkin temizlik yapılamaz. Fırça sertliği olarak genelde orta sertlikte diş fırçaları önerilir. Fırça başlığı küçük olursa en geri bölgelere de ulaşmak mümkün olur. Dil yüzeyini temizlemek ağız kokusunu önlemeye yardımcı olur. Dişlerin arasındaki diş fırçalarının ulaşamadığı bölgelerin temizliği için arayüz fırçası ya da diş ipi önerilir. Dişler arası mesafe fazla ise hekiminizin önerdiği arayüz fırçalarını kullanabilirsiniz. Dişler arası mesafe dar ise diş ipi kulllanmalısınız. Diş ipini 20-30 cm uzunlukta kesip orta parmaklarınıza dolayıp açıkta kalan baş ve işaret parmaklarınız ile dişlerin arayüzlerini temizleyebilirsiniz. Diş macunu seçiminde de dişlerinizin durumuna göre hassasiyet giderici, ağız kokusunu önleyici ya da florür içerikli gibi koruyucu macunlar tercih edebilirsiniz. Ağız bakımını gargaralar ile taçlandırmanız sizin sağlığınıza olacaktır.
Ortodontik tedavide ek olarak braketlerin çevresi ve alararı ortodontik diş fırçaları ile temizlemek ve bunu yaparken de her diş aşağıdan yukarı ve yukarıdan aşağı olacak şekilde ve braketlere 45 derecelik açıyla sağa-sola üstten ve alttan güzelce fırçalanmalıdır. Arayüz ırçası ile braket ve tellerin arasını birkaç farklı yönden fırçalamalıyız. Bunlara ek olarak ağız duşu, şarjlı diş fırçaları kullanılabilir.
